Anayasayı Değiştirme Yetkisi, Sınırları ve Denetimi

2007-2010 yılları arasında Türkiye'de yaşanan siyasal krizlerin aşılmasında anayasa değişiklikleri hayati bir rol oynamıştır. Bu değişikliklerin neredeyse tamamı Anayasa Mahkemesinin önüne getirilmiş ve anayasa değişikliklerinin denetiminde Anayasa Mahkemesinin rolü geniş çaplı tartışmalara neden olmuştur. 2010 yılında 5982 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu aleyhine açılan iptal davasının raportörlüğünü yapma görevinin tarafımıza verilmiş olması, anayasayı değiştirme yetkisi üzerine bir çalışma yapmayı zorunlu kılmıştır. Rapor yazım sürecinde karşılaşılan teorik zorluklar konunun daha detaylı olarak incelenmesi ihtiyacını hissettirmiş ve daha detaylı bir çalışma yapma fikrinin doğmasında önemli bir rol oynamıştır. Aynı zaman diliminde yayınlanan bazı araştırmalar bu konunun uluslararası camiada da büyük merak konusu olduğunu göstermiştir. Venedik Komisyonu 2010 yılı başında anayasa değişikliklerine ilişkin [CDL-AD(2010)001] geniş kapsamlı bir rapor yayınlamıştır. Aynı yılın Nisan ayında Uluslararası Anayasa Hukuku Derneği (International Association of Constitutional Law-IACL) Kudüs'te düzenlediği yuvarlak masa toplantısının konusunu -Anayasaya Aykırı Anayasa Değişiklikleri- (Unconstitutional Constitutional Amendments) olarak belirlemiş ve çeşitli ülkelerden gelen anayasa hukukçuları iki gün boyunca bu konuyu etraflı bir şekilde tartışmıştır. Ayrıca son yıllarda uluslararası arenada konuya ilişkin giderek artan yayınlar, demokratik anayasa yapım yöntemleri ve anayasa değişikliklerinin sınırları konusundaki teorik sorunların doğurduğu entelektüel ilginin işareti olarak görülmelidir.

Ancak konunun önemi yalnızca entelektüel bir ilgi alanı olmanın ötesinde, halkın kendi kendini yönetimi ile temel hak ve özgürlüklerin korunması arasındaki dengenin en üst hukuk normlarının yapılmasında nasıl sağlanacağına ilişkin gündelik siyasal bir sorunla ilgili olmasından kaynaklanmaktadır. Bu çalışmanın konuya mütevazı bir katkıda bulunması umulmaktadır.