Aydın Üzerine Tezler 1

Geniş halk kitlelerinin edilgenleştirildiği, aydınların toptan kırımdan geçirildiği, aydınlanma doktrininin yerini post-modernizm ile dinsel gericiliğin aldığı bir dönemde Aydın Üzerine Tezler büyük bir boşluğu doldurmayı amaçlıyor. Türk aydınını, eyleminin ürünü olarak ele alan Tezler, aydını aklıyla ve inatla mücadele eden kimse olarak tarif ediyor.
Türkiyedeki ilk tarihsel-ilerici açılım olan Nizam-ı Ceditin yeni ordu-eski ordu kavgasından çıktığını savunan Yalçın Küçük, 18061826 tarihlerini bir iç savaş olarak nitelendiriyor ve bu iç savaştan Tanzimatın doğduğunu ileri sürüyor. Her iç savaşın aydın savaşı olduğunu belirten Küçük, Tanzimatın büyük bir aydın kıtlığında ortaya çıktığına işaret ediyor.
Tanzimatı bir İngiliz dayatması olarak gören egemen düşüncelerin aksine Tezler, Tanzimatın Mısırdan gelen bir idare biçimi olduğunu ikna edici bir biçimde ispatlıyor. Tezler, büyük devletlerin baskılarına rağmen 1848 Devrimlerinin yenik devrimcilerine kucak açan ve devrim cellâdı Rus Çarlığına karşı Kırım Savaşını başlatan Tanzimat paşalarını sömürge aydını suçlamasından kurtarıyor.