Eylül

Eylül, mutlu bir evlilik sürmesine karşın eşi
Süreyya Bey'in arkadaşı Necib Bey ile gizli
bir aşk yaşayan Suad Hanım'ın çıkmazları-
nı, dönemine göre oldukça derin ve ayrıntılı
bir psikolojik yaklaşımla ele alıyor. Bu özelli-
ğinden ötürü Eylül, Türk edebiyatının ilk psikolojik
romanı olarak kabul edilmektedir. Bir
yaz, Boğaziçi'nde bir yalı kiralayan Süreyya
Bey ile Suad Hanım'ın aile dostu Necib onları
sık sık ziyaret eder, gece yatılarına kalır.
Necib Bey'in derin bir saygı beslediği Suad
Hanım'a ilgisi şiddetli bir sevgiye dönüşür,
ancak bunu kendi içinde gizler. Bir gün dayanamaz,
Suad'ın eldivenini çalar. Sonunda
hastalanır, humma nöbetleri arasında bu eldiveni
sayıklar. Suad bunu öğrenince eldivenin
öbür tekini de verir, böylece her ikisinin
de birbirine duyduğu aşk açığa çıkmış olur.
Arkadaşı ve aşkı arasında kalan Necib ile
kocasına bağlı Suad, nefislerini yenerek bu
aşkı küllendirmeye çalışırlar.