Gezgin ile Gölgesi

"Ben, ne yazık ki, vücut ve ruh değil, üçüncü bir şeyim. (...) Ben insan değilim, bir dinamitim." diyen Nietzsche, dünyadaki varlığının anlamını böyle niteledikten sonra, konumunu şu sözlerle belirliyor: "Ben hayatı kaybetmenin çok kez kıyısına yaklaştığım için hayat hakkında daha çok bilirim." Dünya tarihinin kendisiyle ikiye bölündüğünü öne sürecek kadar yukardan konuşan filozof, peygamberliğini ilan ettiği doğrultusundaki muhtemel bir suçlama için de hazırlıklıdır: "Dinler ayak takımı meselelerdir." Ona göre insanı ayakta tutan biricik edim sanattır: "Sanat, varsa yoksa sanat -sanatımız var ki hakikat bizi mahvetmiyor." Kendisinden çok sonra "Alman ırkçılığı ve faşizminin esin kaynağı olduğu" yönündeki önyargılar karşısında şu sözü anlamlıdır: "Goethe, saygı duyduğum son Alman'dır." Stefan Zweig, Alman düşünce ve sanatının bu iki dehasını şöyle karşılaştırır: "Nietzsche, güçlü değişmelerde bir dehadır; tehlikelerden dahiyanece uzaklaşmayı bilen Goethe'nin tersine, onda, tehlikelerin üstüne yürümek ve boğayı boynuzlarından yakalamak gibi son derece tuhaf bir tarz vardır..." Gezgin ile Gölgesi, Avrupa uluslarının sanat, bilim, dil, düşünce, tarih ve ruhsal gerçekliği üstüne ünlü düşünürün 350 başlık altında topladığı değerlendirme ve aforizmalardan oluşuyor. Nietzsche, "Türk Yazgıcılığı" konusunda ise şöyle diyor: "Köklü bir yanılma var Türk yazgıcılığında, İnsan ve alınyazısını iki ayrı varlıkmış gibi birbirinin karşısına koyuyor.