İstanbul'dan Hatıralar 1870-1890

Şair, yazar, ressam, eğitimci, diplomat, siyaset ve devlet adamı Konstantin Veliçkov (1855-1907) Galatasaray

Lisesi'nin ilk mezunlarından. Mezuniyetinden sonra Şarki Rumeli Eyaleti ve Bulgaristan Emareti'nde sorumlu

görevler üstleniyor, Bulgar kültür ve sanat hayatına katkılarda bulunuyor. Ama çok geçmeden ülkesindeki toplumsal

ve siyasi gerçeklerden derin bir hayal kırıklığına uğruyor. Veliçkov, 1890'lara denk düşen gönüllü sürgünlük

yıllarını da İstanbul'da geçiriyor, eserlerinin büyük kısmını burada yazıyor. "İstanbul'dan Hatıralar ve İzlenimler"

ortak başlığıyla Bulgarca bir dergi için kaleme aldığı yazılarda, talebelik yıllarını geçirdiği 1870'lerin ve gönüllü

sürgünlüğünü yaşadığı 1890'ların Osmanlı payitahtı arasında sürekli gelip gidiyor ve zaman tünelinde

karşılaştırmalar yapıyor.

"Fener'de Bir Gezinti," bugün daha çok Demir Kilise olarak bilinen Aziz Stefan Bulgar Ortodoks Kilisesi'nin inşası

bağlamında, bağımsız Bulgar kilisesi mücadelesinin aşamalarını canlı bir üslupla aktarıyor. "Balkapan Han" ise,

Mısır Çarşısı'nın arkasındaki bu han, İstanbul'daki Bulgar kültürünün bir merkezi niteliğinde. "Çamlıca" yazısı ise

dünya edebiyatında İstanbul'un coğrafi konumuyla ilgili yapılan en şiirsel tasvirlerden biri olmaya aday. Hatıralarla

bezeli seyahat notlarında Bulgar şair ve yazar, hayatının en coşkulu yıllarını burada geçirmiş olmanın verdiği

tecrübeyle, İstanbul'un o eşsiz ruhunu derinden hissediyor ve yorumlarıyla okura aktarıyor. İmparatorlukta ve

payitahtta özel olarak Bulgar meselesini, genel olarak da 19. yüzyılın belli başlı hadise, süreç ve eğilimlerini takip

etme ve derinlemesine anlama imkânı veriyor. Prof. Dr. Hüseyin Mevsim, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-

Coğrafya Fakültesi Bulgar Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalında öğretim üyesi.