Osmanlı'nın Manevi Önderlerinden Şeyh Edebali ve Türbesi

Altı asır boyunca İslamın bayraktarlığını yapan Osmanlı Devletinin ismini aldığı Osman Gazi, Şeyh Edebâlî Hazretlerine bağlanarak çok büyük hürmet göstermiş ve her hususta onu kendisine rehber edinmiştir. Osman Gazi on dokuz yaşında iken Edebâlînin kızı Mal Hatunla evlenmiş ve bu evlilikten Orhan Gazi ve Alâüddîn Bey dünyaya gelmiştir. Osman Gazi, Bilecik'i fethettikten sonra kayınpederi Şeyh Edebâlîye bir dergâh yaptırmıştır. Anadolunun İslâmlaştırılması faaliyetine katılan gönül sultanlarından biri olan Şeyh Edebâlî, kıtalara hükmedecek bir dünya devletinin kurucusu olan Osman Gaziyi aklıyla, fikriyle, bilgisiyle beylikten devlete giden yolda yetiştirmiştir.
Devlet yapısının kurulmasında büyük hizmetleri görülen ve bu bakımdan Osmanlı Devleti'nin manevî önderi olan Şeyh Edebâlî, 1326da 125 yaşlarında iken Bilecikte vefat etmiş, Osman Gazi kayınpederi Şeyh Edebâlî ve eşi Mal Hatunu, eski Bilecik şehrinde bir tepenin üzerinde defnetmiştir. Orhan Gazide babasının vasiyeti üzerine kabirlerinin üzerine birer türbe ile yanlarına da zaviye yaptırmıştır.
Türbe ve zaviye Sultan Abdülmecid ve Abdülhamid Han devirlerinde tamirat görmüş, en kapsamlı projesi 1903 yılında Abdülhamid Han tarafından yaptırılmıştır. Bu eserde, 1903 tarihli plan ve türbe ile alakalı Osmanlı Arşivinde yer alan vesikalar ilk defa gün yüzüne çıkarılmaktadır.